ISO TS 13027 Hijyen ve Sanitasyon Belgesi

ISO 13027 Hijyen ve Sanitasyon standardı, gıda üretim yerlerinde hijyen ve sanitasyon şartlarının sağlanmasına yönelik bir düzenlemeyi belirler. Ülkemizde ISO TS 13027, gıda üretim yerlerinde hijyen ve sanitasyon denetimlerinin yapılmasını düzenlemek amacıyla Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı tarafından belirlenen kurallar çerçevesinde uygulanmaktadır. Bu standart, gıda güvenliği ve kalitesinin sağlanması için gerekli koşulları belirlemekte ve gıda üreticilerinin uyması gereken hijyenik şartları tanımlar.

Hijyen ve Sanitasyon Kavramları

Hijyen ve sanitasyon, gıda sektöründe birbirini tamamlayan iki önemli kavramdır. Hijyen, temizliği ve mikroorganizmalardan arındırılmış ortamların sağlanmasını ifade ederken, sanitasyon, insan sağlığını korumak ve iyileştirmek amacıyla yapılan işlemleri içerir.

• Hijyen, gıda maddelerinin mikrobiyal kirlenmelerden uzak, temiz ve sağlıklı bir şekilde işlenmesini ve tüketilmesini sağlar. Gıda maddelerinin hazırlanmasından, işlenmesine, paketlenmesinden taşınmasına kadar her aşamada hijyen koşullarının sağlanması önemlidir.
• Sanitasyon, gıda maddelerinin fiziksel, kimyasal ve biyolojik güvenilirliğini sağlamak amacıyla hijyen önlemlerinin daha ileri seviyede uygulanmasıdır. Sanitasyon çalışmaları, gıda ürünlerinin insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde düzenlenmesini sağlar.

Gıda maddelerindeki kirlenme, üç şekilde ortaya çıkabilir:

1. Fiziksel Kirlenme: Yabancı maddelerin gıda ürünlerine karışması.
2. Kimyasal Kirlenme: Tarım ilaçlarının kullanımı sonucu oluşan kirlenmeler.
3. Biyolojik Kirlenme: Mikrobiyal faktörler, bakteriler, küfler, virüsler ve parazitlerin neden olduğu kirlenmeler.

Bu kirlenmelerin çoğu, yanlış saklama ve hijyenik olmayan koşullar nedeniyle ortaya çıkar. Çapraz bulaşma, gıda sektöründe sıkça karşılaşılan bir durumdur; sağlıklı gıdaların, çiğ ya da bozulmuş gıdalarla teması nedeniyle mikrobik bulaşmalar meydana gelir.

Hijyen ve Sanitasyon Belgesi Uygulama Alanı

ISO TS 13027, gıda üretimi yapan işletmelerin hijyen ve sanitasyon açısından belirli standartları uygulamalarını gerektirir. Bu standart, aşağıdaki alanlarda düzenlemeler getirir:

• Üretim tesisleri, ofisler, yemekhaneler, tuvaletler, duşlar, soyunma odaları gibi çoklu kullanım alanları.
• İşletmelerin çevresi, aydınlatma ve ısıtma sistemleri, yakıt depoları ve sistemleri.
• Üretimde kullanılan ekipmanlar ve bu ekipmanların hijyenik bakımı.
• Dezenfeksiyon ve sterilizasyon çalışmaları.
• Çalışanların hijyen eğitimleri ve denetimlerin düzenlenmesi.

Hijyen ve Sanitasyon Belgesi Taşımanın Avantajları

Gıda üreticilerinin Hijyen ve Sanitasyon Belgesi alması, işletmelere pek çok avantaj sağlar:

• Gıda güvenliği sağlanmış olur: Belge, firmanın hijyenik koşullara uygun çalıştığını tesciller.
• İşletme imajı güçlenir: Gıda üretimi yapan firmalar, hijyenik ve güvenilir koşullarda üretim yaptıklarını kanıtlayarak müşteri güvenini kazanır.
• Rekabet avantajı elde edilir: Belge, sektördeki diğer firmalara karşı bir üstünlük sağlar.
• Çalışan verimliliği artar: Periyodik denetim ve analizlerle hijyen koşullarının izlenmesi, çalışanların daha dikkatli çalışmasını teşvik eder.

Hijyen ve Sanitasyon Belgesi Sertifikasyon Süreçleri

ISO TS 13027 standardına uygunluk sağlamak isteyen bir gıda işletmesi, bu belgeyi almak için aşağıdaki adımları izler:

1. Başvuru: İşletme, sertifikasyon kuruluşuna başvuruda bulunur.
2. Denetimler ve analizler: İşletmenin hijyen koşulları ve altyapısı, tesis içindeki hijyenik süreçler incelenir. Ayrıca, ortamın mikrobiyal yükü, çalışan hijyeni, yüzey hijyen kontrolleri ve içme suyu denetimleri gibi analizler yapılır.
3. Uygunluk tespiti: Denetim ve analizler sonucunda işletme, hijyen ve sanitasyon koşullarını sağlıyorsa, ISO TS 13027 Belgesi düzenlenir ve işletmeye verilir.

Bu sertifikasyon süreci, işletmelerin yüksek hijyen ve sanitasyon standartlarını sağlayarak gıda güvenliğini artırmalarını sağlar.